dinsdag 4 juni 2013

Jan Wolkers - Kort Amerikaans, Amsterdam, Meulenhoff, 1962 (185 blz.)

Stijn Groenveld H4B

Recensie

Jan Wolkers - Kort Amerikaans
Uitgegeven door Meulenhoff in 1962; 185 pagina's; ISBN 90 290 9332 3

Eric van Poelgeest , de hoofdpersoon, is een 18 jarige jongen die ondergedoken is in Leiden. Hij is opgevoed in een streng protestants milieu. Zijn vader was dominant in huis, hij zat wat krap bij kas en dat liet hij merken tegen zijn kinderen. Ook werd Eric op school gepest, zo was zijn leven niet makkelijk. De enige waar hij terecht kan is bij zijn broer Frans, maar die overlijdt in de oorlog. Eric heeft een vriendinnetje Ans en werkt bij d'Ailleurs. Op een dag gaat Eric naar buiten om postzegels te kopen en dan ziet hij dat zijn vriend Peter wordt opgepakt. Dan maakt Ans het uit met Eric. Dan sterft zijn broer Frans. Allemaal vrienden vallen weg en Eric weet niet meer wat hij moet doen. Kees de Spin, een soort vader voor Eric, hangt zich ook nog op. Hij heeft nu alleen nog maar Elly. Elly is een joods meisje van ongeveer 17 jaar. Eric gaat met Elly naar bed en dan trekt zij bij Eric in. Eric woont dan in de academie waar hij les heeft. Korte tijd later vermoord Eric haar, omdat Eric zijn seksuele frustraties op een gipsen torso uit. Elly ziet dat en verklaart hem voor gek. Eric kan er niet meer tegen en knijpt haar keel dicht als zij de torso aan stukken gooit. Tijdens de bevrijding staan er drie mannen voor zijn deur. Eric pakt een oud geweer en begint lachend vanuit het raam op de soldaten te schieten. Die duiken in elkaar en schieten.

Het motto van het boek is 'There is no trap so deadly as the trap you set for yourself' - Ramond Chandler. Dit lees je in het verhaal ook terug. Je ziet hoe onmogelijk het is om de dood te vermijden en hoe je daar later vast in kan lopen. Ik vond het niet zo een leuk/goed boek. In het begin van het verhaal gaat alles snel en lees je er wel goed doorheen, maar als je in het midden van het boek komt duurt elke scene erg lang. Dat maakt het lezen ook erg saai. De enige persoon die goed wordt omgeschreven is Eric, dat is jammer want er gaan veel mensen dood en eigenlijk weet je niet zoveel van die mensen. Als je wat meer over ze zou weten dan zou je met Eric mee kunnen leven. Je merkt ook niet zoveel van de oorlog. Tuurlijk, op het laatst gaat hij op soldaten schieten en zijn broer Frans overlijdt door hun. Maar het gaat er in het verhaal om dat hij ondergedoken is omdat hij niet in het leger wilt. Je leest bijvoorbeeld niet dat hij voor ze moet vluchten of zoiets. Terwijl je dat wel zou verwachten. Ik hou er wel van als mensen iets gaan doen terwijl ze gezocht worden, want dat brengt wat spanning in het verhaal en dat was in het boek Kort Amerikaans ver te zoeken.